พระเจ้าทองทิพย์ วัดสวนตาล อ.เมือง จ.น่าน

ชวนไหว้พระประธานทั่วไทย

พระเจ้าทองทิพย์ วัดสวนตาล อ.เมือง จ.น่าน

          พระเจ้าทองทิพย์ พระประธานในพระอุโบสถ วัดสวนตาล ตำบลในเวียง อำเภอเมือง จังหวัดน่าน พระพุทธรูปสำริดปางมารวิชัยองค์ใหญ่หน้าตักกว้าง 10 ฟุต สูง 14 ฟุต 4 นิ้ว (4.11 เมตร) ใช้ทองคำในการสร้างหนักกว่า 12 ตื้อ หรือ 12,000 กิโลกรัม สร้างขึ้นในสมัยพระเจ้าติโลกราชแห่งนครเชียงใหม่ เมื่อปี พ.ศ. 1993 หลังยกทัพไพร่พลเข้ายึดเมืองน่านได้อย่างง่ายดายไม่ต้องสู้รบให้เสียเลือดเสียเนื้อราวกับมีเทพเจ้าเข้ามาช่วยเหลือ จึงทรงเห็นควรให้สร้าง พระพุทธรูปหล่อด้วยทอง ไว้เพื่อเป็นอนุสรณ์สักขีพยานในชัยชนะของพระองค์

          ในการสร้างพระพุทธรูปหล่อด้วยทองนี้ พระองค์ได้โปรดให้ช่างทั้งหลาย อาทิ พม่า เงี้ยว และชาวเมืองเชียงแสน กระทำพิธีหล่อหลอมทองและพิธีหล่อองค์พระพุทธรูปด้วย แต่กระทำการหล่อทองเทเข้าเบ้าพิมพ์หลายครั้งก็ไม่สำเร็จเพราะเบ้าพิมพ์แตกทุกครั้ง เล่ากันว่ามีชายชราแปลกหน้านุ่งขาวห่มขาวมาช่วยทำจึงสำเร็จ พระเจ้าติโลกราชทรงจัดให้มีการสวดปริตถมงคล และจัดงานเฉลิมฉลองทำบุญเป็นการใหญ่ ส่วนชายชรานั้นก็หายสาบสูญไป ไม่มีผู้ใดพบเห็นอีกเลย ประชาชนต่างเล่าลือกันว่าเทวดาแปลงกายลงมาช่วย จึงได้ขนานนามเรียกพระพุทธรูปองค์นี้ว่า “พระพุทธรูปทองทิพย์” หรือ “พระเจ้าทองทิพย์” นับแต่นั้นมาจนถึงปัจจุบัน

        วัดสวนตาล ได้ชื่อว่าเป็นวัดเก่าแก่มากแห่งหนึ่งในจังหวัดน่าน จัดสร้างขึ้นในสมัยพระนางปทุมมาวดี ชายาของ พญาภูเข็ง เจ้าผู้ครองนครน่าน เมื่อราวปี พ.ศ. 1955 บริเวณด้านนอกกำแพงเมืองน่านทางด้านทิศเหนือ ในอดีตสันนิษฐานว่าเป็นสวนตาลหลวงมาเก่าก่อน เมื่อสร้างวัดขึ้นมาจึงได้ชื่อตามชื่อสวนตาล

นอกจากนี้ ภายในวัดยังมี เจดีย์วัดสวนตาล ตามตำนานกล่าวไว้ว่าบรรจุพระเกศาธาตุของพระพุทธเจ้า เดิมเป็นเจดีย์ทรงพุ่มข้าวบิณฑ์แบบสุโขทัย ต่อมา พระเจ้าสุริยพงษ์ปริตเดชฯ พระเจ้าน่าน โปรดให้บูรณะ ขึ้นใหม่ เมื่อ พ.ศ. 2457 โดยแก้ไขรูปทรงเป็นเจดีย์ยอดปรางค์ และมีวิหารอีกหลังหนึ่งที่ประดิษฐานพระเจ้า ๕ ที่ รวมถึงพระศรีอริยเมตไตรยปางนั่งพับเพียบ ซึ่งว่ากันว่าหาได้ยากเพราะเป็นองค์แรก และเพียงองค์เดียวที่พบในภาคเหนือ

        ทุกปี วัดสวนตาลจะจัดงานนมัสการและสรงน้ำในช่วงเทศกาลสงกรานต์ ซึ่งจะมีการเฉลิม ฉลอง ทั้งกลางวันและกลางคืน ซึ่งมีประชาชนที่ศรัทธาและนับถือเดินทางมาสักการะจำนวนมาก