วัดชลอ เป็นวัดเก่าแก่ตั้งแต่สมัยอยุธยาตอนปลาย สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นราว พ.ศ. 2275 ในรัชสมัยพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ ตั้งอยู่ริมคลองบางกอกน้อยตอนเหนือ หรือ เดิมเรียกว่า คลองลัดบางกรวย ที่เชื่อมต่อกับคลองอ้อมนนท์และคลองบางกรวยซึ่งขุดขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2081 ในรัชสมัยสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ แห่งกรุงศรีอยุธยา
บริเวณที่ตั้งของวัดชลอเป็นโค้งน้ำที่ไหลเชี่ยว และเป็นทางแยก จึงมักมีอุบัติเหตุเรือล่มและมีคนจมน้ำเสียชีวิตอยู่เสมอ จนมีตำนานเล่าว่า เมื่อพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศเสด็จพระราชดำเนินทางชลมารคผ่านคลองลัดบางกรวย ทรงทอดพระเนตรเห็นว่าบริเวณนี้น่าจะสร้างวัด เพื่อเป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจของชาวบ้าน รวมถึงเป็นจุดสังเกตให้คนเรือได้ลดความเร็วและใช้ความระมัดระวังมากยิ่งขึ้นเมื่อมาถึงบริเวณนี้ ส่วนชื่อวัดชลอนั้น สันนิษฐานว่าได้รับพระราชทานนามจากพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ ไม่ก็ว่ามาจากคำว่า ช้า และ รอ คือ หยุดรอดูว่าจะมีเรือมาจากทิศไหนบ้าง และกลายเป็นชลอในที่สุด
ภายในวัดชลอ มีสถานที่และสิ่งก่อสร้างที่น่าสนใจ เช่น พระอุโบสถหลังเก่า พระอุโบสถเรือสุพรรณหงส์ และ ศาลเจ้าพ่อไชยสร-เจ้าแม่ภาณี เป็นต้น
พระอุโบสถหลังเก่า สร้างขึ้นประมาณ พ.ศ. 2300 เป็นอาคารขนาดใหญ่ก่ออิฐถือปูนอยู่ในผังสี่เหลี่ยม มีลักษณะทรงไทยรูปเรือสำเภาโบราณฐานอาคารแอ่นโค้งแบบที่เรียกว่า “ตกท้องสำเภา” มีอาคารโถงเป็นมุขด้านหน้าอุโบสถ ชั้นหลังคาประกอบด้วยช่อฟ้า ใบระกาและหางหงส์ ที่หน้าบันตกแต่งด้วยปูนปั้นลายพันธุ์พฤกษาอย่างสวยงาม เป็นลักษณะศิลปกรรมสมัยอยุธยา-ต้นรัตนโกสินทร์ พระประธานในอุโบสถชื่อ หลวงพ่ออู่ทอง เป็นพระพุทธรูปหินทรายแดง ขนาดหน้าตักกว้าง 3 ศอก 9 นิ้ว รอบฐานมีเสมาอยู่ทั้ง 8 ทิศ กรมศิลปากร ประกาศขึ้นทะเบียนโบราณสถานวัดชลอ ในราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 96 ตอน 97 วันที่ 16 มิถุนายน 2522
อุโบสถเรือสุพรรณหงส์ เริ่มก่อสร้างในปี พ.ศ. 2526 โดยดำริของพระครูนนทปัญญาวิมล (หลวงพ่อสุเทพ) อดีตเจ้าอาวาสวัดชะลอ สามารถเดินขึ้นไปบนเรือเพื่อชมสิ่งก่อสร้างด้านบน และเข้าไปยังพระอุโบสถกลางลำเรือเพื่อเข้าไปกราบสักการะหลวงพ่อดำ พระประธานในอุโบสถหลังใหม่ได้
ศาลเจ้าพ่อไชยสร เจ้าแม่ภาณี หรือ ปึงเถ่ากงม่า บางกรวย เป็นศาลเจ้าขนาดเล็กอยู่ริมคลองบางกรวย ตั้งอยู่ ภายในวัดชลอ ติดริมคลองบางกรวยใกล้กับประตูส่งน้ำ เป็นศาลเจ้า ที่ถูกสร้างขึ้นแทนที่ศาลเจ้าเดิมที่ชำรุดทรุดโทรม เป็นที่เคารพบูชาของชาวบ้านที่เป็นคนไทยเชื้อสายจีนที่อาศัยโดยรอบวัดมาช้านาน ด้านข้างศาลเจ้ามีองเจ้าแม่กวนอิม และ องค์เจ้าพ่อเห้งเจีย ชาวบ้านนิยมมาขอพรเรื่องสุขภาพและโชคลาภ ถ้าสำเร็จก็จะนิยมนำน้ำสีดำมาถวาย
ศาลเจ้าแม่บัวลอย เป็นศาลไม้บริเวณสะพานข้ามคลองด้านหลังวัด ภายในมีรูปปั้นหญิงสาวสวมผ้าไทย และมีชุดไทยจำนวนมากแขวนถวายไว้ เรื่องของเจ้าแม่บัวลอยเล่าขานกันว่าเป็นพายเรือขายขนมในคลองบางกอกน้อยแล้วเกิดอุบัติเหตุเรือคว่ำเสียชีวิต ร่ำลือกันว่าเฮี้ยนมากจนไม่มีใครกล้าพายเรือในเวลากลางคืน จนต่อมาอดีตเจ้าอาวาสวัดชลอได้กระดูกของแม่บัวลอยมาไว้ที่วัด และภายหลังมีการสร้างศาลให้คนได้บูชา เล่ากันว่าแม่บัวลอยให้หวยแม่นมาก เป็นที่เลื่องลือ จนเจ้ามือหวยต้องส่งคนมาขโมยกระดูกไป
เรื่องแม่บัวลอยนี้ได้รับการเล่าขานผ่านบทเพลง “บางกอกน้อย” ของชัยชนะ บุญนะโชติ ที่ทั้งไพเราะและโศกเศร้าว่า “น้ำเชี่ยวยิ่งเหลือ เจ้าจึงเป็นเหยื่อคลองบางกอกน้อย จิตใจพี่ให้เศร้าสร้อย ถึงบัวลอยแม่จอมขวัญ”
ปัจจุบันวัดชลอเปิดให้บุคคลทั่วไป และพุทธศาสนิกชน เข้ากราบสักการะหลวงพ่ออู่ทองในพระอุโบสถหลังเก่า และก่อกำลังก่อสร้างบูรณะพระอุโบสถเรือสุพรรณหงส์ ภายในวัดยังมีสิ่งศักดิ์สิทธิ์อื่น ๆ ให้สักการะ เช่น พระพุทธรูปประจำวันเกิด จตุคามรามเทพ เป็นต้น นอกจากนี้ยังมีตลาดชุมชนริมคลองทุกวันหยุดสุดสัปดาห์อีกด้วย
แผนที่วัดชลอ ต.วัดชลอ อ.บางกรวย จ.นนทบุรี